Hava durumu nasıl belirlenir, hava durumu nasıl ölçülür?

Televizyondan ya da internetten takip ettiğimiz hava durumu raporları yeri geldiğinde hayat kurtaran önemli detaylardan biri.

Dışarıya çıkacak olanlar, her gün dışarıda çalışan kişiler, mutlaka her akşam uyumadan önce yarın ki hava durumunu araştırır.

Bu araştırma sayesinde yarın havanın nasıl olacağını ve kaç derece olacağını öğrenebilir.

Hayatımızı büyük oranda kolaylaştıran hava durumlarının nasıl tahmin edildiğini ve nasıl belirlendiğini biliyor musunuz?

Hava durumu nedir?

Hava durumu günlük, haftalık ve aylık olarak belirlenebilen meteorolojik incelemelerle gerçekleştirilen, atmosferdeki hareketlerin izlenmesi ve araştırılmasından elde edilen sonuçtur.

Günlük yaşam koşulları ve insan aktiviteleri üzerindeki etkisinin de göz önüne alınarak atmosferin belirli bir bölgedeki değişimlerine hava durumu denir.

Hava durumu terimi çoğunlukla atmosferdeki kısa dönemli değişimler olarak kullanılır.

Hava durumu atmosferin bulutluluk, nem, yağış, sıcaklık ve rüzgâr durumu gibi çeşitli durumlarını açıklar.

Hava tahmin raporları ne demektir?

Belirli bir alandaki geçerli olan hava durumu raporu, gelecek zamanda gerçeklemesi yüksek ihtimalle beklenen hava tahminleridir.

Bu hava tahmin raporları meteoroloji merkezleri tarafından incelenir ve paylaşılır.

Hava Durumu Nasıl Ölçülüyor?

Meteorolojide yapılan gözlemler iki şekildedir: Yer ve yüksek atmosfer gözlemi.

Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de yer gözlemleri, anlık ve saatlik olarak devamlı gerçekleştirilmektedir.

Türkiye'de 300'ten fazla merkezde gözlem yapılıyor. Aynı zamanda yaklaşık 700 meteoroloji gözlem istasyonları sayesinde anlık olarak tüm meteorolojik parametreler incelenir.

Türkiye'de 8 merkezde yüksek atmosfer gözlemleri gerçekleştirilir.

Yüksek atmosfer gözlemleri tüm Türkiye'nin hava sahasını kapsayacak şekilde kurulmuştur.

Bu merkezler: İstanbul, Ankara, İzmir, Isparta, Samsun, Adana, Diyarbakır, Erzurum' da bulunur. 

Günde iki defa, on ikişer saat aralıklarla bu gözlemler gerçekleştirilir. Tüm dünyada eşzamanlı olarak Londra, Greenwich zamanı baz alınarak yapılır.

Meteorolojik verileri sürekli olarak kullanmak mecburiyetinde olan sektörlerin ihtiyaçlarına göre bu ölçüm ve gözlem çeşitleri arttırılabiliyor. 

Örneğin tarım için toprak nemi ölçümü, denizcilik için ise deniz suyu sıcaklığı, deniz dalga boyu, tuzluluk oranı gibi çeşitli ölçümler yapılıyor.

Bu ölçümler Meteoroloji Genel Müdürlüğü bünyesindeki birimler tarafından yapılmaktadır.

Radarlar sayesinde kısa süreli ölçümler yapılıyor

Meteorolojik bilgi edebilmenin yollarından biri de radarlardır. 

Ülkemizde yaklaşık 20 radar bulunuyor.

Bu radarlar sayesinde atmosferdeki tüm hareketler ve değişimler sürekli olarak takip ediliyor. 

Kısa süreli tahminler için radarlardan elde edilen bilgiler baz alınıyor.

Radar sisteminin sahasına giren bulutların hareket yönleri ve çeşitleri inceleniyor. Radarlar 2-3 saat sonrasında oluşacak yağışların tahmini için kullanılır.

Bu radarlar yalnızca yağış giren bulutları gösterebiliyor.

Bulutların hangi bölgelere, ne zaman ve ne kadar yağış bırakacağı, bölgeyi ne zaman terk edeceği ve yağışın ne zaman sona ereceği bu radarlar sayesinde tahmin edilebiliyor. Aynı zamanda yağışın şekli, cinsi ve şiddetiyle ilgili tahminler de radar haritaları sayesinde yapılabiliyor.

Dünyaya eş zamanlı olarak balonlar bırakılıyor

Yüksek atmosfer gözlemleri için meteoroloji balonları kullanılıyor. 

Büyük bir balonun altına bir cihaz yerleştirilir. Balona yerleştirilen cihaz atmosferin çeşitli yüksekliklerinde değer ölçümleri yapıyor. 

Atmosferdeki rüzgar, basınç, nem ve sıcaklık bu balon yardımıyla kaydediliyor. Meteoroloji balonu olarak da bilinen bu balonlar, yerden 35 kilometre kadar yüksekliğe ulaşabiliyor.

Dünya Meteoroloji Teşkilatı'na üye olan her ülke günde iki defa aynı anda bu balonu bırakmak mecburiyetindedir.

Türkiye’de 9 noktada günde 2 defa balon bırakma işlemi gerçekleştiriliyor. Tüm dünyada atmosfere bırakılan bu balonların amacı atmosferin tüm hareketlerini ve değişimlerini anlık olarak kaydedebilmektir.