Hayır ne demek? TDK sözlük anlamı nedir?
Hayır kelimesinin sözlük anlamı, eş ve zıt anlamlı karşılıkları, diğer dillerdeki anlamları, Hayır hakkında örnek cümleler, atasözü ve deyimler...
Kelime: Hayır
Kökeni: "Arapça ḫayr" kelimesinden Türkçeye geçmiştir.
Anlamlar:
1. `Yok, öyle değil, olmaz` anlamlarında onamama, inkâr bildiren bir söz
Özelliği / Tipi / Türü: Edat
Örnek: "Para var mı? -Hayır. -Yorgun musunuz? -Hayır."
2. Olumsuz cümlelerde anlamı pekiştiren bir söz
Örnek: "Hayır, zaferimiz bir masal olmayacak."
2. İyilik, karşılık beklenmeden yapılan yardım
Özelliği / Tipi / Türü: Isim
3. İyi, hayırlı, yararlı, faydalı
Özelliği / Tipi / Türü: Sıfat
Örnek: "Hayır haberdir inşallah!"
İçinde Hayır geçen birleşik ve kökteş kelimeler: hayır dua, hayır hasenat, hayır sahibi, hayırsever, hayretmek, hayrola, hayrulhalef
Hayır hakkında eş anlamlı kelimeler
Hayır eş anlamlısı
hayır kelimesinin eş anlamlı sözcükleri : Faydalı , Yararlı , Hayırlı , İyi
Hayır hakkında zıt (karşıt) anlamlı kelimeler
Hayır zıt anlamlısı
hayır kelimesinin zıt anlamlı sözcükleri : evet, şer, kötülük
Hayır ile ilgili 6 örnek cümle
"Hayır" kelimesini bir cümle içinde kullanmak gerekirse, aşağıdaki cümleler gerçek veya mecaz anlamı ile "Hayır" kelimesinin cümle içinde kullanımına örnek gösterilebilir.
1. Bir hayır haber alsaydık
2. İlaçlar hiç hayır etmedi
3. Bir düş gördüm, hayırdır inşallah, uçuyormuşum
4. Hayırdır inşallah, hiç böyle davranmazdı
5. Gelecek misin? –Hayır
6. Hayır, yengimiz bir düş olmayacak
Diğer dillerde Hayır
İngilizce: No
Spanish: No
German: Nein
French: Aucun
Italian: No
Hayır ile ilgili atasözleri
Aşağıda Hayır hakkında ve içinde Hayır kelimesi geçen, Hayır ile başlayan veya biten atasözleri örnek olarak verilmiştir.
Atasözü: ağzından hayır çıkmazsa bari şer söyleme
Anlamı: lehte konuşmuyorsun, hiç olmazsa aleyhte de konuşma.
Atasözü: akıllı düşman akılsız dosttan hayırlıdır
Anlamı: akılsız kimse iyi niyetli olsa dahi yaptığı işin ne gibi kötü sonuçlar doğuracağını hesap edemediğinden dostuna bilmeyerek fenalık edebilir, akıllı düşmanın yapacağı kötülükse akıl yoluyla sezilir ve gereken tedbir alınabilir.
Atasözü: hayır dile komşuna, hayır gele başına
Anlamı: sen başkaları için iyi şeyler dile ve yap ki başkaları da senin için iyi şeyler dilesin, yapsın.
Atasözü: hayırlı evlat neylesin malı, hayırsız evlat neylesin malı
Anlamı: çocuk akıllı ise babasından mal kalsın diye beklemez, malı kendisi kazanır; akılsızsa babası ne kadar çok mal bırakırsa bıraksın, değerini bilmez ve onu kısa zamanda bitirir.
Atasözü: her işte bir hayır vardır
Anlamı: kişi, kötümserliğe kapılmamak için olup biten her işi hayra yormalıdır.
Atasözü: kimseden kimseye hayır yok (gelmez)
Anlamı: insan, yapacağı işte başkasının yardımına güvenirse hayal kırıklığına uğrar.
Atasözü: niyet hayır, akıbet hayır (selamet)
Anlamı: her girişilen işin niyeti önemlidir, iyi niyetle girişilen bir işin sonu doğal olarak hayırlı olur.
Atasözü: sabreyle işine, hayır gelsin başına
Anlamı: bir işi yaparken acele etmez, sabrederseniz hayırlı sonuçlara varırsınız.
Atasözü: yakın (hayırlı) dost (komşu) uzak (hayırsız) hısımdan (akrabadan) yeğdir (iyidir)
Anlamı: ilgi ve iyiliklerini görmekte olduğumuz komşu ve dostlarımız, hiçbir ilgisini görmediğimiz hısımlarımızdan bize daha yakındır.
Hayır ile ilgili deyimler
Aşağıda Hayır hakkında ve içinde Hayır kelimesi geçen, Hayır ile başlayan veya biten deyimler örnek olarak verilmiştir.
Deyim: (bir şeyde) hayır kalmamak
Anlamı: işe yarar durumu kalmamak, artık işe yaramaz olmak: 'Bir iki yıla varmaz, ne evden ne eşyadan hayır kalır.' -Y. K. Karaosmanoğlu.
Deyim: (bir şeyden) hayır görmemek
Anlamı: bir şey kendisine yararlı olmamak: 'Ne o, ne ben bu seçimlerimizin hayrını görmüştük!' -H. F. Ozansoy.
Deyim: (bir şeyden) hayır yok
Anlamı: 'bir şey yararlı değil' anlamında kullanılan bir söz.
Deyim: ettiği hayır, ürküttüğü kurbağaya değmemek
Anlamı: yol açtığı zarar, yaptığı iyilikten büyük olmak.
Deyim: hayır beklememek
Anlamı: iyilik ummamak, yararlı olacağını sanmamak.
Deyim: hayır dememek
Anlamı: bir şeyi geri çevirmemek.
Deyim: hayır dua almak
Anlamı: kendisi için iyi dilekte bulunulmak.
Deyim: hayır dua etmek
Anlamı: iyi dileklerde bulunmak.
Deyim: hayır gelmemek
Anlamı: yararlı olmamak: 'Sevmeden yapılan işten hiç kimseye hayır gelmez.' -B. R. Eyuboğlu.
Deyim: hayır işlemek
Anlamı: dine ve insanlığa uygun, iyi bir davranışta bulunmak.
Deyim: hayırdır inşallah
Anlamı: 1) anlatılan bir rüyayı iyiye yormak için kullanılan bir söz; 2) şaşma ve merak veren olgular karşısında söylenen bir söz: 'Hayırdır inşallah, rüya mı gördün böyle birdenbire?' -Ö. Seyfettin.
Deyim: yaptığı hayır, ürküttüğü kurbağaya değmemek
Anlamı: yol açtığı zarar, yaptığı iyilikten büyük olmak.